તેની મોટી બહેન દીપિકાના અવસાન પછી સુમને તેના ઘરનો દરવાજો મજબૂતીથી પકડી રાખ્યો હતો, પરંતુ રમેશ તેના સમર્પણ અને પ્રેમને દરેક ક્ષણે તુચ્છ કરતો રહ્યો. સુમન ક્યાં સુધી સહન કરશે? પ્રસ્તુત છે સ્મિતા ટોકેની હૃદય સ્પર્શી વાર્તા.
“તમે કેટલી બેદરકારીથી કામ કરો છો,” રમેશના અવાજની કડવાશ પીગળેલા સીસાની જેમ તેના કાનમાં ઉતરી ગઈ.
સવારના કામના ધસારામાં રમેશ માટે રાખેલો દૂધનો ગ્લાસ ટેબલ પર પલટ્યો. સુમન ઉદ્ધત બનીને અપમાનની ચુસ્કીઓ પીતી રહી, પછી પોતાની જાતને સંયમિત કરીને બોલી, “ટીફીન રાખ.”
“તમારા ટિફિનને વાહિયાત કરો. બાળક રડે છે અને તમારી પાસે ટિફિન છે.
“હું વિનયને લઉં છું, પણ મારે તારા ખાવા-પીવાની ચિંતા કરવાની જરૂર નથી.”
“આ બધી મોટી વાતો છોડો,” હંમેશની જેમ સુમન શરમાઈ ગઈ, રમેશ તેના પગરખાં પછાડીને ઓફિસમાંથી નીકળી ગયો અને સુમન છેતરતી ઊભી રહી. નાનકડા વિનયને ખોળામાં ઊંચકીને તે આંગણામાં પહોંચી ત્યાં સુધીમાં રમેશે કાર સ્ટાર્ટ કરી અને ઉતાવળમાં ત્યાંથી નીકળી ગયો, ન તો પાછું વળીને જોયું કે ન સંભાળીને.
“સારું, રાજાનો દીકરો ભૂખ્યો છે. હા, અમે બિટ્ટુને દૂધ આપીશું…” સુમનના હાથ યંત્રવત બોટલમાં દૂધ ભરવા લાગ્યા. દૂધની બોટલ મોંમાં મૂકતાં જ વિનયનું રડવાનું બંધ થઈ ગયું. પણ સુમન જાણે વાવાઝોડામાં ઘેરાઈ ગઈ હતી. મનમાં ઘૂમતા વાવંટોળ પર તેની પોતાની બસ પણ નહોતી.
તે વિચારતી હતી કે આખરે તેનો શું વાંક છે? શું તેને તેના સમર્પણનું સમાન પરિણામ મળશે? 22 વર્ષની ઉંમરે તેણે પોતાની લાગણીઓનું ગળું દબાવી દીધું. દીદીના ઉજ્જડ પરિવારને વસાવવા ખાતર તેણે પોતાનું બલિદાન આપ્યું તો તેની સાથે શું ખોટું થયું? એ સાચું છે કે દીપિકા દીદીના અકાળે છૂટા પડવાથી રમેશ પરેશાન થયો છે, પણ શું તે આ માટે સુમન પર કટાક્ષના તીર મારવાને લાયક છે?
બીજા દિવસે આવતા તેના જન્મદિવસે સુમને તેના મિત્રોને ઘરે બોલાવ્યા. મધુ, રીના, વાણી, મહિમા બધા તેના ઘરે આવવા માટે ખૂબ જ તલપાપડ હતા. તેણી સુમનના અચાનક લગ્નમાં હાજરી ન આપીને સુમનના જન્મદિવસની ઉજવણી કરીને પૂર્ણાહુતિ કરવા માંગતી હતી. સવારે બનેલી ઘટના ભૂલીને સુમને રમેશને ચીડવ્યો, ‘સાંભળ, ગઈકાલે મેં કેટલાક મિત્રોને ઘરે બોલાવ્યા છે. તમે પણ 6 વાગ્યા સુધીમાં આવી જશો ને?”
“કેમ, કાલે શું છે?” રમેશે આંખો ફેરવતા પૂછ્યું.
‘તો એ માણસનો ગુસ્સો હજી ઠંડો નથી પડ્યો,’ સુમને મનમાં વિચારતાં કહ્યું, ‘જાણે તને ખબર નથી?
“હા, મને ખબર નથી, કાલે શું છે?” રમેશના કપાળે કહ્યું.
રમેશનું વલણ જોઈને સુમનનો બધો ઉત્સાહ ઠંડો પડી ગયો. તેણીએ ઉદાસીથી કહ્યું, “મધુ, વાણી વગેરે કાલે મારો જન્મદિવસ ઉજવવા માંગતા હતા. આ બહાને મીટિંગ થશે અને અમે મિત્રો સાથે ગપસપ કરીશું.
“જન્મદિવસ અને તારો? ઓહ આવો સુમન. તમે એક બાળકની માતા છો અને તમે તમારો જન્મદિવસ ઉજવશો, તમે તમારા મિત્રોને બોલાવશો. આ બાલિશતા છોડો અને થોડા પરિપક્વ બનો,” રમેશની વાત સાંભળીને તેની ધીરજનો બંધ તૂટી ગયો.
“આમાં બાલિશતાની શું વાત છે? શું તમે આવી શકશો નહીં?” તેણીએ શાંત સ્વરે કહ્યું.
“હું જોઈ લઈશ. બાય ધ વે, મને તમારા મિત્રોને મળવામાં રસ નથી. અને તમે જાણો છો કે દીપિકા પછી મને કોઈપણ ફંક્શનમાં હાજરી આપવાનું પસંદ નથી, પછી ભલે તે નાનું હોય. તો પછી શા માટે જીદ કરો છો?” રમેશના અવાજમાં ઉપેક્ષા સ્પષ્ટ દેખાતી હતી.